Blog - Ký sự

27 12/2025

Làng Cổ Đường Lâm: Hành Trình Tìm Về Hồn Quê Xứ Đoài Ngàn Năm Văn Hiến

by | 2025-12-27 16:57:57 | 1 lượt xem

Khám phá làng cổ Đường Lâm - di tích quốc gia độc đáo với kiến trúc đá ong rêu phong. Cẩm nang du lịch tự túc: từ điểm tham quan đến tinh hoa ẩm thực đất Hai Vua.

 

Nằm cách trung tâm Hà Nội khoảng 45km về phía Tây, làng cổ Đường Lâm hiện lên như một bức tranh thủy mặc đầy hoài niệm với những con ngõ nhỏ lát gạch nghiêng và những bức tường đá ong nhuốm màu sương gió. Đây là ngôi làng cổ đầu tiên ở Việt Nam được Nhà nước xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa quốc gia, nơi mà mỗi bước chân của lữ khách đều chạm vào những câu chuyện huyền thoại của vùng đất "địa linh nhân kiệt". Tìm về Đường Lâm là tìm về với khoảng lặng thanh bình, nơi mái đình, cây đa, bến nước vẫn vẹn nguyên sức sống giữa nhịp chảy hối hả của thời đại.


Đường Lâm - "Bảo tàng sống" của kiến trúc nông thôn Bắc Bộ

Điều đầu tiên làm nên sự khác biệt của làng cổ Đường Lâm chính là vật liệu xây dựng độc bản: đá ong. Đây là loại đất đá có màu vàng cam đặc trưng, được đào lên từ lòng đất, khi gặp không khí sẽ trở nên cứng như đá. Người dân Đường Lâm xưa đã dùng đá ong để xây nhà, xây tường bao, thậm chí là lát đường, tạo nên một tông màu ấm nóng, trầm mặc bao phủ khắp ngôi làng.


Cổng làng Mông Phụ - chiếc cổng làng duy nhất còn sót lại ở vùng đồng bằng Bắc Bộ – chính là điểm khởi đầu cho hành trình khám phá. Không giống như những cổng làng bề thế khác, cổng làng Mông Phụ mang kiến trúc mái che kiểu nhà hai mái, giản dị nhưng uy nghiêm, mở ra một không gian sinh hoạt cộng đồng mang đậm tính kết nối. Bước qua cánh cổng ấy, bạn sẽ lạc vào hệ thống ngõ nhỏ hình xương cá, một lối kiến trúc thông minh giúp việc phòng thủ và thoát nước trở nên thuận lợi hơn bao giờ hết.



Những ngôi nhà cổ trăm tuổi - Nơi lưu giữ ký ức thời gian

Tại làng cổ Đường Lâm, hiện vẫn còn lưu giữ gần một nghìn ngôi nhà truyền thống, trong đó có những ngôi nhà có tuổi đời lên đến hơn 300 - 400 năm. Một ngôi nhà cổ tiêu chuẩn tại đây thường có cấu trúc 5 gian hoặc 7 gian, được xây dựng theo kiểu "nội công ngoại quốc" với sân vườn rộng rãi và những chum tương xếp hàng tăm tắp.

- Nhà cổ ông Huyến: Ngôi nhà có tuổi đời lâu nhất, nơi quý khách có thể chiêm ngưỡng những bộ hoành phi câu đối sơn son thếp vàng và những cột gỗ lim đen bóng.

- Nhà cổ ông Thể: Nổi tiếng với nghề làm tương truyền thống. Bước chân vào sân nhà, mùi thơm nồng nàn của tương ngô, tương đỗ sẽ ngay lập tức đánh thức mọi giác quan của bạn.


Việc ngồi trên bộ phản gỗ, nhâm nhi chén trà xanh nóng hổi và lắng nghe các cụ cao niên kể về lịch sử của gia tộc là một trải nghiệm vô cùng quý giá. Những ngôi nhà này không chỉ là nơi để ở, mà còn là nơi giáo dục thế hệ trẻ về đạo lý "uống nước nhớ nguồn" và sự trân trọng giá trị tổ tiên.



Đường Lâm - Vùng đất "hai vua" và những di tích linh thiêng

Sẽ là một thiếu sót lớn nếu đến làng cổ Đường Lâm mà không tìm hiểu về danh xưng "Đất Hai Vua". Đây là quê hương của hai vị anh hùng dân tộc: Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng và Vua Ngô Quyền. Sự hội tụ này đã minh chứng cho hào khí và tinh thần thượng võ của vùng đất xứ Đoài.

- Đền thờ và Lăng vua Ngô Quyền: Nằm trên một đồi cao thoáng đãng, lăng vua Ngô Quyền hướng nhìn ra những cánh đồng lúa xanh mướt. Đây là nơi thực khách tìm về để bày tỏ lòng thành kính với vị vua đã mở đầu cho kỷ nguyên độc lập tự chủ của dân tộc với chiến thắng Bạch Đằng vang dội.

- Đền thờ Phùng Hưng: Cách đó không xa là đền thờ Phùng Hưng với kiến trúc gỗ tinh xảo, ẩn mình dưới những tán cây cổ thụ trăm tuổi. Không khí tại đây luôn tĩnh mịch, trang nghiêm, mang lại sự thư thái lạ kỳ cho tâm hồn.

- Chùa Mía (Sùng Nghiêm Tự): Ngôi chùa sở hữu nhiều pho tượng cổ nhất Việt Nam (287 pho tượng). Mỗi pho tượng là một tác phẩm nghệ thuật điêu khắc tinh vi, thể hiện tâm thế tự tại và lòng từ bi của nhà Phật.



Tinh hoa ẩm thực Đường Lâm: Vị ngọt quê nhà cay nồng

Ẩm thực Đường Lâm mang trong mình sự giản dị nhưng cực kỳ tinh tế, gắn liền với những sản vật địa phương. Sau một vòng dạo quanh làng, hãy dừng chân để thưởng thức những món ngon "nức tiếng" sau:

- Thịt quay đòn: Đây là món ăn cầu kỳ bậc nhất. Thịt lợn được ướp với lá mắc mật, gừng, sả và nước mắm ngon, sau đó quấn vào đòn tre và quay trên bếp than hồng suốt 6 tiếng đồng hồ. Lớp da giòn tan như cốm, phần thịt bên trong mềm mọng, đậm đà vị ngọt.

- Chè lam & kẹo dồi: Món quà quê giản dị làm từ bột nếp, đường mạch nha và gừng. Vị cay ấm của gừng hòa quyện với sự dẻo bùi của lạc rang tạo nên một hương vị không thể lẫn vào đâu được.

- Gà Mía: Loại gà đặc sản xưa kia dùng để tiến vua. Thịt gà Mía chắc, da vàng óng và rất thơm, thường được hấp lá chanh hoặc nấu cháo.


Gợi ý lịch trình ăn uống: Buổi trưa quý khách nên đặt cơm tại các ngôi nhà cổ để được thưởng thức mâm cơm gia đình truyền thống với rau muống chấm tương, cà pháo và thịt quay đòn.



Cẩm nang du lịch làng cổ Đường Lâm tự túc

Để chuyến đi của bạn thêm phần trọn vẹn, hãy lưu lại một số thông tin hữu ích dưới đây:

- Địa điểm: Làng cổ Đường Lâm, Sơn Tây, Hà Nội (Cách trung tâm Hà Nội 44km)

- Phương tiện di chuyển: Xe máy (phượt), xe buýt (tuyến 71, 73, 89) hoặc xe ô tô cá nhân.

- Giá vé tham quan: 20.000 VNĐ/người lớn, 20.000 VNĐ/trẻ em trên 14 tuổi, miễn phí trẻ em dưới 14 tuổi

- Thời điểm đẹp nhất: Mùa lúa chín (tháng 5-6) hoặc mùa hội làng (tháng Giêng âm lịch).

- Hoạt động nên thử: Thuê xe đạp (30.000 - 50.000 VNĐ) để thong dong dạo qua các ngõ nhỏ.


Một số lưu ý nhỏ: Đường Lâm là nơi người dân sinh sống thực tế, vì vậy khi vào tham quan các nhà cổ, quý khách nên xin phép trước và giữ trật tự chung. Nếu muốn chụp ảnh nghệ thuật với áo dài hay cổ phục, không gian Đường Lâm với những bức tường đá ong sẽ là phông nền "cực phẩm" không đâu sánh bằng.



Làng cổ Đường Lâm, hình ảnh những bức tường đá ong vàng rực dưới nắng và hương thơm nồng nàn của tương ngô chắc chắn sẽ còn vương vấn mãi trong tâm trí của mỗi người lữ khách. Ngôi làng ấy không chỉ là một địa danh du lịch, mà là một lời nhắc nhở nhẹ nhàng về cội nguồn, về sự bền bỉ của những giá trị văn hóa truyền thống trước sóng gió của thời gian. Hãy một lần đến với Đường Lâm để được sống chậm lại, để cảm nhận nhịp đập của trái tim xứ Đoài và để thấy rằng quê hương mình thật đẹp, thật bình dị và đầy kiêu hãnh.

Lục Thủy Restaurant & Lounge
 
Số 16 Đường Lê Thái Tổ, P. Hoàn Kiếm, Thành phố Hà Nội
Hotline    : 0908.86.8338 / 0902.79.1616 
Email      : contact@lucthuy.com
Sẵn sàng tiếp đón - Tận tình phục vụ!

Danh mục

Lưu trữ (...)

Mạng xã hội

Giờ mở cửa

  • 07:00 – 24:00
  • Tất cả các ngày trong tuần

Liên hệ

Fanpage