Chợ Long Biên - chợ đầu mối lớn nhất Hà Nội, hoạt động sầm uất về đêm. Tìm hiểu vai trò kinh tế, không khí độc đáo và văn hóa buôn bán đặc trưng của chợ.
Trong khi Hà Nội chìm vào giấc ngủ, một khu vực lại bắt đầu bừng tỉnh với ánh đèn vàng rực rỡ và tiếng xe tải tấp nập. Đó chính là chợ Long Biên, chợ đầu mối lớn nhất miền Bắc, nơi được mệnh danh là "trái tim về đêm" của Thủ đô. Nơi đây không chỉ là điểm tập kết và phân phối hàng hóa khổng lồ mà còn là một không gian văn hóa độc đáo, phản ánh nhịp sống hối hả và bền bỉ của người lao động.
Chợ Long Biên có vị trí đắc địa ngay dưới chân cầu Long Biên lịch sử và nằm cạnh sông Hồng, tạo điều kiện thuận lợi tuyệt đối cho việc vận chuyển hàng hóa từ các tỉnh thành phía Bắc và cả nước đổ về. Điều này khẳng định vai trò là chợ đầu mối lớn nhất và quan trọng nhất của Hà Nội.
Chợ hoạt động trên diện tích rộng lớn, được tổ chức thành nhiều khu vực chuyên biệt: khu vực rau củ quả, khu vực thủy hải sản, khu vực hoa tươi... Hàng hóa đổ về đây mỗi đêm với khối lượng khổng lồ, ước tính hàng trăm tấn, được phân phối đến các chợ dân sinh, siêu thị và các tiểu thương trong và ngoài Hà Nội. Quy mô này biến chợ Long Biên thành một "máy bơm" khổng lồ, duy trì sự lưu thông của dòng chảy hàng hóa và đảm bảo nguồn cung thực phẩm cho cả vùng Thủ đô. Sự tấp nập, hối hả về đêm chính là minh chứng rõ nhất cho vai trò kinh tế không thể thay thế của khu chợ này.

Nét đặc trưng nhất và cũng là điều hấp dẫn nhất ở chợ Long Biên chính là thời gian hoạt động. Chợ bắt đầu sầm uất từ khoảng 12 giờ đêm và đạt đỉnh điểm vào 2 – 4 giờ sáng. Đây là quãng thời gian những chiếc xe tải lớn từ các tỉnh đổ về, các tiểu thương từ các chợ lẻ tranh thủ lấy hàng để kịp bán phiên chợ sáng.
Không khí tại chợ là sự kết hợp của ánh đèn đường vàng vọt, tiếng xe máy, xe thồ, tiếng mặc cả hối hả và mùi hương tươi mát đặc trưng của rau củ, hoa quả. Sự hối hả này không hề mang tính xô bồ, mà là một nhịp điệu lao động hết sức chuyên nghiệp và nhanh chóng. Chứng kiến cảnh tượng này, bạn sẽ cảm nhận được sự sống động, bền bỉ của một bộ phận người dân Hà Nội làm việc thầm lặng để duy trì sự vận hành của thành phố. Khác biệt với sự tĩnh lặng của các khu vực khác, chợ Long Biên là nơi năng lượng lao động bùng nổ mạnh mẽ nhất.

Văn hóa mua bán tại chợ Long Biên mang những nét đặc trưng của chợ đầu mối. Giao dịch tại chợ diễn ra rất nhanh và dứt khoát. Người mua và người bán đều là những người kinh doanh chuyên nghiệp, thường xuyên giao dịch với nhau, nên việc mặc cả thường diễn ra chóng vánh, dựa trên mối quan hệ quen thuộc và số lượng hàng lớn. Đây là nơi thể hiện sự quyết đoán, nhạy bén trong kinh doanh của tiểu thương.
Dù hối hả và cạnh tranh, chợ Long Biên cũng là nơi thể hiện rõ nét tình người. Những gánh hàng rong bán đồ ăn khuya, những quán cà phê tạm bợ ven đường trở thành nơi nghỉ chân, nơi chia sẻ ly trà đá ấm nóng giữa đêm khuya. Người lao động ở đây, dù vất vả, luôn giữ thái độ cởi mở, chân thật, tạo nên một không khí thân tình, ấm áp dưới cái lạnh của Hà Nội về đêm.

Trong những năm gần đây, chợ Long Biên là trung tâm kinh tế cũng một địa điểm du lịch Hà Nội hấp dẫn đối với du khách nước ngoài và giới trẻ. Sự độc đáo của chợ về đêm, với ánh sáng, màu sắc của hàng hóa và hoạt động lao động, đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho nhiếp ảnh gia và những người yêu thích khám phá văn hóa.
Du khách đến đây có thể để tham quan, chụp ảnh, ghi lại những khoảnh khắc đời thường, chân thực nhất của Hà Nội. Trải nghiệm một đêm tại chợ Long Biên, thưởng thức một bát phở hay một ly cà phê nóng giữa lúc chợ đang họp, là một cách độc đáo để cảm nhận một khía cạnh khác của Thủ đô, khác xa với vẻ lãng mạn, cổ kính thường thấy.

Dù giữ vai trò quan trọng, chợ Long Biên cũng đối mặt với nhiều thử thách trong quá trình đô thị hóa, từ vấn đề giao thông, vệ sinh môi trường đến áp lực di dời. Tuy nhiên, chợ vẫn đang từng bước chuyển mình để thích nghi.
Công tác quản lý được thắt chặt hơn, việc ứng dụng công nghệ trong quản lý hàng hóa dần được áp dụng, và đặc biệt, ý thức bảo vệ môi trường của tiểu thương cũng được nâng cao. Trong tương lai, chợ Long Biên có thể sẽ được quy hoạch lại để trở nên hiện đại hơn, nhưng chắc chắn những nét văn hóa buôn bán, sự hối hả về đêm và vai trò kinh tế cốt lõi sẽ luôn được duy trì và phát triển, tiếp tục là niềm tự hào của người dân Hà Nội.

Chợ Long Biên là một biểu tượng sống động, không ngừng nghỉ của nền kinh tế Hà Nội. Nơi đây chính là nơi giao thương hàng hóa, là nơi lưu giữ những nét văn hóa lao động bền bỉ, chân thật. Sự hối hả của chợ về đêm, tình người lao động dưới ánh đèn khuya, tất cả tạo nên một bức tranh đa màu sắc, đối lập nhưng hài hòa với vẻ tĩnh lặng của Hồ Gươm, Phố Cổ.
Khám phá chợ Long Biên là khám phá một khía cạnh khác của Thủ đô - một Hà Nội mạnh mẽ, chuyên cần và luôn chuyển mình. Chợ không những là nguồn cung cấp thực phẩm mà còn cung cấp năng lượng sống, là minh chứng cho sự không ngừng nghỉ của dòng chảy kinh tế và văn hóa.