Lục Thủy Restaurant & Lounge
Số 16 Đường Lê Thái Tổ, P. Hoàn Kiếm, Thành phố Hà Nội
Hotline : 0908.86.8338 / 0902.79.1616
Email : contact@lucthuy.com
Cách nấu xôi cốm dừa hạt sen chuẩn vị Hà Thành. Hướng dẫn chi tiết cách làm xôi cốm dẻo thơm, xanh mướt, giữ trọn hương vị thanh tao của món quà mùa thu.
Trong vô số món ăn mang đậm hồn mùa thu Hà Nội, xôi cốm luôn là một cái tên khiến người ta phải dành cho nó sự trân trọng. Từ những hạt cốm xanh non thơm mùi lá sen, đến vị béo nhẹ của dừa và sự thanh mát của hạt sen, tất cả hòa quyện thành một món ăn tinh tế mà không thứ đặc sản nào có thể thay thế. Nhiều người tìm kiếm cách nấu xôi cốm để giữ lấy hương vị mùa thu ngay trong căn bếp của mình; số khác lại muốn biết cách làm xôi cốm chuẩn vị truyền thống để dâng lên bàn thờ trong dịp lễ. Dù vì lý do nào, xôi cốm vẫn luôn là món ăn đủ sang trọng, đủ bình dị, đủ thanh khiết để đi vào lòng người.
Bài viết dưới đây sẽ đưa bạn đi sâu vào từng bước chế biến, từ cách chọn cốm, ướp dừa, nấu hạt sen, đến quy trình hấp sao cho hạt cốm dẻo, thơm, xanh mướt mà không bị nát. Đây không chỉ là hướng dẫn nấu ăn, mà còn là hành trình cảm nhận văn hóa ẩm thực Hà Nội được gói ghém trong từng thìa xôi.
Để món xôi thơm ngon và giữ được màu xanh tự nhiên, việc chọn nguyên liệu rất quan trọng. Đây là phần nền tảng cho toàn bộ công thức:
- Cốm: 250 gram cốm tươi (ưu tiên cốm Làng Vòng)
- Cốt dừa: 50 gram nước cốt dừa (tăng hoặc giảm tùy độ hút nước của cốm)
- Đường: 30 gram đường cát trắng
- Đậu xanh: 100 gram đậu xanh cà vỏ
- Hạt sen: 50 gram hạt sen tươi hoặc khô
- Dừa nạo: 30 gram dừa nạo sợi
- Gói xôi: Lá sen hoặc lá dong để gói (tùy chọn)
Lưu ý khi chọn lựa nguyên liệu: Cốm tươi đóng vai trò then chốt, vì độ dẻo của xôi phụ thuộc hoàn toàn vào chất lượng cốm. Cốm mới, non sẽ cho ra xôi mềm, thơm, trong khi cốm già hút nước mạnh hơn và dễ bị khô. Đặc biệt, mỗi loại cốm lại có khả năng hút nước khác nhau, vì vậy cần điều chỉnh lượng nước cốt dừa theo cảm giác khi trộn. Nếu dùng cốm già hoặc cốm hơi khô, bạn có thể tăng thêm khoảng 20 gram nước cốt dừa để giúp hạt cốm nở đều và mềm hơn.
Một phần quan trọng của cách làm xôi cốm là chuẩn bị nguyên liệu đúng kỹ thuật. Khi sơ chế chuẩn, xôi sẽ thơm bùi, màu đẹp, hạt cốm tơi mà không bị nát.
- Xử lý đậu xanh: Đậu xanh cần được ngâm nước ấm từ 2 đến 3 giờ để nở đều. Sau đó hấp cho tới khi đậu bở mềm, tán nhuyễn bằng nĩa. Đậu xanh phải đạt độ mịn, khô vừa để khi trộn vào cốm không làm xôi quá nhão.
- Xử lý hạt sen: Hạt sen có thể dùng loại tươi hoặc khô. Với sen tươi, chỉ cần luộc đến khi hạt mềm, không bị nát. Với sen khô, bạn nên đun sôi nước trước rồi mới cho hạt sen vào luộc để tránh tình trạng sen bị sượng, không bở đều.
- Dừa nạo: Dừa nạo hấp chín trước để giữ độ ẩm và giúp món xôi tổng thể mềm dẻo, không bị khô.
Để món xôi đạt độ dẻo thơm lý tưởng, bạn cần thực hiện từng bước một cách nhẹ nhàng và chính xác như sau:
Bước 1: Làm hỗn hợp nước cốt dừa: Cho nước cốt dừa và đường vào nồi, đun ở lửa nhỏ tới khi đường tan hoàn toàn. Lưu ý không được đun sôi. Nếu nước cốt dừa sôi, dầu trong dừa sẽ bị tách khiến cốm có mùi hôi, mất độ béo nhẹ tự nhiên. Khi hỗn hợp ấm lên là có thể tắt bếp.
Bước 2: Trộn cốm với nước cốt dừa: Bóp nhẹ cốm cho tơi hạt rồi trộn từ từ nước cốt dừa vào. Đây là kỹ thuật quan trọng nhất trong cách nấu xôi cốm, bởi chỉ cần lỡ tay thêm quá nhiều nước, cốm sẽ bị bết và không còn giữ được hạt. Khi trộn, bạn cho thêm một nửa lượng đậu xanh đã tán nhuyễn. Đậu xanh giúp cốm liên kết và tăng độ bùi. Trộn từ từ để quan sát độ hút nước của cốm. Khi thấy cốm bắt đầu hơi dính vào nhau thì phải dừng ngay.
Bước 3: Trộn hoàn thiện: Thêm phần đậu xanh còn lại, dừa nạo và hạt sen. Trộn thật nhẹ tay để không làm nát hạt sen và giữ màu xanh tự nhiên của cốm. Sau khi trộn xong, hỗn hợp đã gần như hoàn thiện và sẵn sàng để ủ hoặc hấp tùy theo loại cốm bạn dùng.
Bước 4: Ủ hoặc hấp: Mỗi loại cốm cần một kỹ thuật xử lý khác nhau để đảm bảo xôi thơm dẻo mà không bị nhão hoặc khô. Đây là điểm quan trọng trong cách làm xôi cốm mà nhiều người thường bỏ qua.
- Với cốm tươi, non: Chỉ cần ủ khoảng 30 phút để cốm hút nước cốt dừa và mềm hơn. Tuyệt đối không hấp, vì hấp sẽ khiến cốm bị bết, mất độ tơi tự nhiên.
- Với cốm già: Sau khi trộn xong, cần hấp cốm trên lửa nhỏ từ 2 đến 3 phút. Thời gian ngắn nhưng đủ để cốm nở, mềm, giữ màu đẹp.
- Với cốm khô: Cốm khô cần rửa nhẹ để loại bỏ tạp chất. Sau khi trộn nước cốt dừa và các nguyên liệu, hấp cốm từ 5 đến 7 phút cho đến khi hạt mềm.
Để xôi không bị nhão hay nát, khi hấp bạn phải lót khăn mỏng dưới xửng rồi mới đổ cốm lên. Đồng thời lót khăn dưới vung nồi để nước không rơi xuống làm hỏng kết cấu xôi. Lửa chỉ để mức nhỏ, nước sôi nhẹ để cốm chín đều mà không bị mất màu.
Khi hoàn thiện, xôi cốm phải đạt được các yêu cầu sau:
- Hạt cốm xanh tự nhiên, bóng nhẹ, không bị đen.
- Xôi dẻo nhưng không bết, hạt rời nhau vừa phải.
- Hương thơm của cốm hòa quyện cùng vị béo nhẹ của dừa và mùi bùi của đậu xanh, hạt sen.
- Khi ăn cảm nhận rõ độ mềm và độ dai nhẹ của cốm tươi.
Món xôi này có thể dùng để tiếp khách, dùng trong lễ nhỏ, hoặc đơn giản để gia đình thưởng thức bữa sáng tinh tế mang hương vị Hà Nội.
Không quá cầu kỳ, nhưng món xôi cốm lại đòi hỏi sự tinh tế trong từng bước chế biến. Khi nắm được kỹ thuật, việc tự tay làm nên món xôi cốm dừa hạt sen thơm dẻo, xanh mướt là điều hoàn toàn dễ dàng. Hy vọng hướng dẫn chi tiết về cách nấu xôi cốm và cách làm xôi cốm trong bài viết đã giúp bạn hiểu rõ từng bước từ chuẩn bị nguyên liệu, xử lý cốm, trộn nước cốt dừa cho tới hấp hoặc ủ đúng cách.
Chỉ cần một chút khéo léo và kiên nhẫn, bạn sẽ có ngay món xôi cốm thơm ngon, chuẩn vị mùa thu Hà Nội để chiêu đãi gia đình và người thân.
